Kentsel Dönüşümde Masrafları Kim Karşılayacak? Gerçekten Herkes Eşit Mi?
Kentsel dönüşüm… Hepimizin dilinde, ama ne kadarımız gerçekten ne olduğunu ve kimlerin bu süreçte kazandığını ya da kaybettiğini biliyoruz? “Eski binalar yıkılacak, yenileri yapılacak” gibi basit bir anlatımla geçiştirilen bu süreç, aslında çok daha karmaşık ve tartışmalı bir hal alıyor. Peki, bu dönüşümün maliyetini kim karşılayacak? Gerçekten herkes eşit mi?
Kentsel Dönüşümün Maliyetleri: Kim Ne Kadar Ödeyecek?
Kentsel dönüşüm projelerinde maliyetler, genellikle mülk sahipleri tarafından karşılanır. Ancak bu durum, müteahhit ile yapılan anlaşmalara ve proje türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, mülk sahipleri arsa paylarını müteahhide devreder ve karşılığında yeni inşa edilen dairelerden pay alırlar. Bu durumda, mülk sahiplerinin doğrudan ödeme yapması gerekmez. Ancak, arsa payı karşılığı yapılan anlaşmalarda, mülk sahipleri ek ödeme yapmak zorunda kalabilirler. Bu durum, mülk sahiplerinin finansal durumuna göre değişiklik gösterebilir. ([Emre ACUN Hukuk Bürosu][1])
Devlet, kentsel dönüşüm sürecinde çeşitli destekler sunmaktadır. Örneğin, “Yarısı Bizden” kampanyası kapsamında, ev sahiplerine 700.000 TL hibe ve 700.000 TL kredi desteği sağlanmaktadır. Ayrıca, işyerleri için de benzer destekler sunulmaktadır. Bu destekler, mülk sahiplerinin mali yükünü hafifletmeyi amaçlamaktadır. ([Halliburton][2])
Devlet Desteklerinin Kapsamı ve Sınırlamaları
Devletin sunduğu destekler, belirli şartlara bağlıdır. Örneğin, riskli yapı tespiti yapılmış ve yıkım kararı alınmış binalarda, ev sahiplerine aylık kira desteği sağlanmaktadır. Ancak bu destekler, genellikle 18 ay süreyle sınırlıdır ve belirli bir üst limite sahiptir. Ayrıca, devlet destekleri her projede geçerli olmayabilir ve yalnızca onaylı projelerde uygulanabilir. ([Acar İnşaat & Mimarlik][3])
Maliyetlerin Dağılımı: Adil Mi?
Kentsel dönüşüm projelerinde maliyetlerin dağılımı, genellikle mülk sahipleri ve müteahhitler arasında yapılır. Ancak bu dağılım, her zaman adil olmayabilir. Özellikle düşük gelirli mülk sahipleri için, ek maliyetler büyük bir yük oluşturabilir. Bu durum, gentrifikasyon riskini artırabilir ve toplumda sosyal eşitsizliklere yol açabilir. Örneğin, İstanbul gibi büyük şehirlerde, kentsel dönüşüm projeleri genellikle zengin semtlerde yoğunlaşmaktadır ve bu durum, düşük gelirli sakinlerin yerinden edilmesine neden olabilir.
Sonuç: Gerçekten Herkes Eşit Mi?
Kentsel dönüşüm, şehirleri modernize etmek ve güvenli hale getirmek amacıyla önemli bir süreçtir. Ancak bu süreçte maliyetlerin kim tarafından karşılanacağı, adil ve eşit bir şekilde dağıtılmalıdır. Devletin sunduğu destekler önemli olsa da, bu desteklerin kapsamı ve süresi sınırlıdır. Bu nedenle, mülk sahiplerinin finansal durumları göz önünde bulundurularak, adil bir maliyet dağılımı sağlanmalıdır. Aksi takdirde, kentsel dönüşüm süreci, sadece fiziksel değil, sosyal yapıyı da dönüştürebilir ve toplumsal eşitsizlikleri derinleştirebilir.
Siz Ne Düşünüyorsunuz?
Kentsel dönüşüm sürecinde maliyetlerin kim tarafından karşılanması gerektiği konusunda siz ne düşünüyorsunuz? Devletin sunduğu destekler yeterli mi? Mülk sahiplerinin finansal durumları bu süreçte ne kadar etkili olmalı? Yorumlarınızı bizimle paylaşın, birlikte tartışalım!
[1]: https://www.acunhukuk.av.tr/kentsel-donusum-daire-basi-fiyat/?utm_source=chatgpt.com “Kentsel Dönüşüm Daire Başı Fiyat 2025 | Av. Emre ACUN”
[2]: https://halliburton.com.tr/kentsel-donusumde-masraflari-kim-karsilayacak/?utm_source=chatgpt.com “Kentsel Dönüşümde Masrafları Kim Karşılayacak – halliburton.com.tr”
[3]: https://acaryp.com/kentsel-donusum-sureci-devlet-destegi-maliyetler-ve-haklariniz/?utm_source=chatgpt.com “İstanbul’da Kentsel Dönüşüm: 2025 Güncel Rehberi”